Ο διαβήτης είναι μια ασθένεια που εμφανίζεται όταν η γλυκόζη στο αίμα, που ονομάζεται επίσης σάκχαρο στο αίμα, είναι πολύ υψηλή. Ως εκ τούτου η πλήρης ονομασία του είναι σακχαρώδης διαβήτης. Η γλυκόζη του αίματος είναι η κύρια πηγή ενέργειας και προέρχεται από τα τρόφιμα που τρώμε. Η ινσουλίνη, μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας, βοηθά τη γλυκόζη από τα τρόφιμα να εισέλθει στα κύτταρά του οργανισμού για να χρησιμοποιηθεί για ενέργεια. Μερικές φορές το σώμα δεν παράγει αρκετή (ή καθόλου) ινσουλίνη ή δεν χρησιμοποιεί καλά την ινσουλίνη. Στην περίπτωση αυτή η γλυκόζη παραμένει στο αίμα και δεν φτάνει στα κύτταρά του οργανισμού.
Με την πάροδο του χρόνου, η υπερβολική ποσότητα γλυκόζης στο αίμα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.
Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι διαβήτη
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι διαβήτη είναι τύπου 1, τύπου 2 και διαβήτης κύησης.
Διαβήτης τύπου 1
Στον διαβήτη τύπου 1, το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει τα κύτταρα στο πάγκρεας που παράγουν ινσουλίνη. Ο διαβήτης τύπου 1 συνήθως διαγιγνώσκεται σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες, αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 πρέπει να λαμβάνουν ινσουλίνη κάθε μέρα.
Διαβήτης τύπου 2
Στον διαβήτη τύπου 2, το σώμα δεν παράγει ή δεν χρησιμοποιεί καλά την ινσουλίνη. Ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και κατά την παιδική ηλικία. Ωστόσο, αυτός ο τύπος διαβήτη εμφανίζεται συχνότερα σε μεσήλικες και ηλικιωμένους. Ο τύπος 2 είναι ο πιο κοινός τύπος διαβήτη στον πληθυσμό.
Διαβήτης κύησης
Ο διαβήτης κύησης αναπτύσσεται σε ορισμένες γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη. Τις περισσότερες φορές, αυτός ο τύπος διαβήτη υποχωρεί μετά τη γέννηση του μωρού. Ωστόσο, όσες γυναίκες είχαν διαβήτη κύησης, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν στο μέλλον διαβήτη τύπου 2. Δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μπορεί να πάσχει από διαβήτη χωρίς να έχει γίνει διάγνωση, σε μερικές φορές ο διαβήτης που διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι στην πραγματικότητα διαβήτης τύπου 2 που δεν είχε διαγνωσθεί νωρίτερα.
Άλλοι τύποι διαβήτη
Οι λιγότερο συνηθισμένοι τύποι περιλαμβάνουν τον μονογενή διαβήτη, ο οποίος είναι μια κληρονομική μορφή διαβήτη, και ο διαβήτης που σχετίζεται με την κυστική ίνωση.
Πόσο συχνός είναι ο διαβήτης
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 500 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από διαβήτη, και 1,5 εκατομμύριο θάνατοι αποδίδονται άμεσα στον διαβήτη κάθε χρόνο. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ για το 2020, το πλήθος των μοναδικών πασχόντων που έχουν ενταχθεί σε τουλάχιστον ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο Σακχαρώδη Διαβήτη ξεπερνά το ένα εκατομμύριο, αγγίζοντας το 10% του πληθυσμού της χώρας.
Ο διαβήτης είναι συχνότερος στον ανεπτυγμένο κόσμο (ιδιαίτερα ο διαβήτης τύπου 2) και φαίνεται ότι συνδέεται άμεσα με το λεγόμενο δυτικό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τη διαβίωση στα μεγάλα αστικά κέντρα, τον ανθυγιεινό τρόπο διατροφής και την καθιστική ζωή. Ο διαβήτης επηρεάζει 1 στα 4 άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Περίπου το 90% των περιπτώσεων στους ενήλικες είναι διαβήτης τύπου 2.
Ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει διαβήτη τύπου 2
Περισσότερες πιθανότητες να αναπτυχθεί διαβήτης τύπου 2 υπάρχει:
- σε άτομα ηλικίας 45 ετών και άνω
- άτομα με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- υπέρβαρα άτομα
- η σωματική αδράνεια και ορισμένα προβλήματα υγείας όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση επηρεάζουν επίσης την πιθανότητα να αναπτυχθεί διαβήτης τύπου 2
- Περισσότερες πιθανότητες να αναπτυχθεί διαβήτης τύπου 2 υπάρχουν εάν έχετε προδιαβήτη ή είχατε διαβήτη κύησης όταν ήσασταν έγκυος.
Τα τέσσερα πιο κοινά συμπτώματα είναι τα εξής:
- Η συνεχής αίσθηση δίψας
- Υπερβολική αποβολή ούρων
- Η κόπωση
- Η απώλεια βάρους
Ποια προβλήματα υγείας μπορεί να αναπτύξουν τα άτομα με διαβήτη
Με την πάροδο του χρόνου, η υψηλή γλυκόζη αίματος οδηγεί σε προβλήματα όπως π.χ:
- στηθάγχη, έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο, διαταραχή στην κυκλοφορία
- νεφρική νόσο
- αμφιβληστροειδοπάθεια
- περιφερική νευροπάθεια (νόσος των άκρων)
Με την σωστή αντιμετώπιση όλοι μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητές να αναπτύξουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τον διαβήτη.