Είναι το κλινικό σύνδρομο που προκύπτει από την έλλειψη θυρεοειδών ορμονών και το οποίο με την σειρά του οδηγεί σε γενικευμένη επιβράδυνση των μεταβολικών διαδικασιών.
Στους ενήλικες εκτός από την γενικευμένη επιβράδυνση του οργανισμού μπορεί να προκαλέσει επίσης μυξοίδημα , την εναπόθεση γλυκοζαμινογλυκανών στο δέρμα. Στα βρέφη και τα παιδιά επιβραδύνει την αύξηση και την ανάπτυξη τους ,όπως επίσης μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες ακόμα και νοητική υστέρηση.
Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού κατά σύστημα είναι:
- Καρδιά: βραδυκαρδία, μειωμένη καρδιακή παροχή.
- Πνεύμονες: επιπόλαιες, ρηχές αναπνοές, μειωμένη αναπνευστική αντίδραση στην υπερκαπνία, υποξία.
- Γαστρεντερικό: αργή περισταλτικότητα που οδηγεί σε δυσκοιλιότητα ,στάση ακόμα και ειλεό καθώς και δυσαπορρόφηση λόγω οιδήματος.
- Νεφροί: μειωμένος ρυθμός σπειραματικής διήθησης, μειωμένη ικανότητα αποβολής ύδατος
- Νευρικό: αδυναμία συγκέντρωσης, κόπωση, λήθαργο.
- Μυϊκό: αδυναμία, κράμπες, παραισθησίες.
- Αναιμία λόγω: i) μειωμένης σύνθεσης αιμοσφαιρίνης, ii) μειωμένη απορρόφηση σιδήρου, iii) μειωμένης απορρόφηση φυλλικού, και iv) κακοήθης αναιμία λόγω έλλειψης Β12.
- Γεννητικό: ανωορρηξία, υπογονιμότητα.
Η αιτιολογία της νόσου διαχωρίζεται σε τρεις κατηγορίες:
- Πρωτοπαθή: όταν νοσήματά του θυρεοειδούς ευθύνονται για την εμφάνιση της νόσου.
- Δευτεροπαθή: όταν νοσήματά της υπόφυσης ευθύνονται για την εμφάνιση της νόσου.
- Τριτοπαθή: όταν νοσήματά του υποθαλάμου ευθύνονται για την εμφάνιση της νόσου.
Συχνότερη πρωτοπαθή αιτιολογία αποτελεί η Χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα / HASHIMOTO
Αφορά σε μια αυτοάνοση διαταραχή στην οποία τα λεμφοκύτταρα ευαισθητοποιούνται σε θυρεοειδικά αντιγόνα και έτσι σχηματίζονται αντισώματα έναντι σε αυτά. Υπάρχουν τρείς κατηγορίες θυρεοειδικών αντισωμάτων:
- Αντισώματα κατά της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης : anti TPO ab
- Αντιθυρεοσφαιρινικά αντισώματα : Anti TG
- Αντισώματα που αναστέλλουν τον υποδοχέα της TSH : TSH-R ab
Η παθολογία της νόσου HASHIMOTO περιλαμβάνει την έντονη διήθηση του θυρεοειδούς αδένα από λεμφοκύτταρα, η οποία καταστρέφει την φυσιολογική αρχιτεκτονική του και οδηγεί στην πτώση των θυρεοειδών ορμονών και κατά συνέπεια την αύξηση της TSH. Αρχικά η TSH συντηρεί μια ικανοποιητική ορμονική σύνθεση ,μέσω της ανάπτυξης θυρεοειδικής διόγκωσης (βρογχοκήλη),αλλά στη συνέχεια ο αδένας υπολειτουργεί και ακολουθεί υποθυρεοειδισμός.
Άλλες αιτίες πρωτοπαθούς υποθυρεοειδισμού αποτελούν
- Η θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο
- Η υπερβολική πρόσληψη ιωδίου
- Η υποξεία θυρεοειδίτιδα
- Η υφολική θυρεοειδεκτομή
Δευτεροπαθή αίτια υποθυρεοειδισμού
- Αφορούν υποφυσιακά αδενώματα που διαταράσσουν την υποφυσιακή λειτουργία
- Εκτομή ή καταστροφή της υπόφυσης
Τριτοπαθή αίτια υποθυρεοειδισμού
- Εστιάζονται κυρίως στον υποθάλαμο και αφορούν την δυσλειτουργία του, σπανιότατη νόσος.
- Περιφερική αντίσταση στην δράση των θυρεοειδών ορμονών , επίσης λιγότερο συχνή νόσος.